Q1. Chapter 16.2. Nguồn lợi biển cả

Thành Hoa Lư

Phủ Trường Yên

Con thuyền chở quan Khâm sai Nguyễn Khánh chầm chậm tiến vào cửa Đông Môn phủ Trường Yên. Qua cửa cập bến là đã thấy Hữu Tâm phúc tướng quân Đào Văn Lỗi cùng đám quan viên chờ sẵn trên bờ. Thấy Nguyễn Khánh bước lên là cả đám người nhìn nhau hành lễ rồi cùng kéo nhau vào nội phủ. Đến của phủ, Khánh nói với Đào Văn Lỗi:

- Ngày hôm nay Khánh tôi tới Trường Yên gặp tướng quân vì việc quan, lại là việc điều tra phản nghịch trọng mật. Nhờ tướng quân cho đám gia nhân lui xuống hết để đỡ lộ lọt, lan truyền tin tức ra ngoài, tránh việc bứt dây động dừng.

Đào Văn Lỗi liền hạ lệnh cho đám gia nhân quan tướng lui cả ra ngoài. Lúc này, chỉ còn hai người ngồi với nhau trong đại sảnh rộng thênh thang. Sau dăm ba lời hỏi han lễ nghĩa, Khánh mới nói:

- Tướng quân này, Khánh tôi xin được nói thẳng luôn với tướng quân. Chẳng hay lúc tướng quân làm phụ tá cho Đào Thạc Phụ tướng quân có thấy điều gì khác lạ nơi nhà họ Đào không? Ta phụng mệnh Thánh thượng đi điều tra phản nghịch, mà Đào Thạc Phụ cũng là kẻ ở trong diện nghi vấn. Dẫu Đào Thạc Phụ đã từ quan, nhưng nếu có bằng chứng về việc đồng mưu làm phản với Vũ Đức Vương thì cũng vẫn không thể tránh khỏi việc bị điều tra xét xử đâu.

- Không, thưa quan Khâm sai - Văn Lỗi trả lời - Từ ngày Lỗi tôi phụng mệnh Tiên đế phò tá cho Đào gia, tôi chỉ toàn thấy Thạc Phụ đại nhân cúc cung tận tụy phụng sự triều đình, mọi việc đều lấy lợi ích của quốc gia làm trọng, chưa bao giờ tôi thấy điều gì khả nghi hay đáng tội cả.

Khánh nói tiếp:

- Nếu sự thật là như thế thì ta cũng mừng. Nói thật với tướng quân, tự mình phải xử lý những đồng liêu quả thật cũng không phải chuyện dễ chịu gì. Nhất là với những quan viên từng có công lao lớn đối với triều đình. Việc này Khánh phải phụng chỉ thi hành chứ nâng lên đặt xuống cũng rất mệt mỏi.

- Vâng - Văn Lỗi nói - Tấm lòng trung trinh vì dân vì nước của Định Thắng tướng quân quả thật rất đáng trân trọng.

Khánh làm ra vẻ khiêm tốn mỉm cười lắc đầu nói:



- Không dám không dám. Nhưng có điều Khánh tôi luôn băn khoăn trong lòng đó là chỉ sợ bỏ lọt những kẻ có tội, nhất là những kẻ đó lại mang trọng trách lớn thì thật sự là một chuyện đáng sợ. Nghĩ đến việc những kẻ mưu phản còn lẩn khuất đâu đó ngoài kia là trong dạ Khánh lại bồn chồn không yên nên nhất định mọi việc phải làm cho thấu đáo.

- Vâng thưa quan Khâm sai - Văn Lỗi trả lời - Nếu cần giúp gì xin quan Khâm sai cứ nói, Văn Lỗi tôi sẽ dốc hết sức để trợ giúp. Phần mình, là người họ Đào bấy lâu, lại được biệt phái ra Vân Đồn, quả thật Lỗi tôi không thấy có điều gì khuất tất nơi Đào tộc cả.

Nguyễn Khánh gật đầu nói:

- Ta chỉ lo nhà họ Đào hành sựu cẩn trọng, che giấu cao siêu, đứng trong bóng tối ném đã giấu tay thì thật khó lường. Cũng lo tướng quân đặt quá nhiều tin tưởng mà bị vạ lây. Thậm chí ngay thời điểm này, dù nhà họ Đào mới chỉ bị nghi ngờ thì tướng quân cũng ít nhiều bị nghi kỵ ảnh hưởng. Tất cả chẳng phải do những hành động khuất tất của Đào Thạc Phụ sao?

- Thưa quan Khâm sai - Văn Lỗi trả lời - Đã vào việc quan thì Lỗi tôi cũng chỉ biết cúc cung tận tụy chứ có những chuyện không may xảy ra, Lỗi tôi cũng chẳng biết phải phân bua thế nào. Chỉ mong Thánh thượng sáng suốt, bá quan hiểu cho tấm lòng của mình mà thôi.

Nguyễn Khánh nhìn sang mỉm cười:

- Ta thì ta hiểu chứ, ta thậm chí còn rất hiểu và rất thương xót cảm thông cho tướng quân bởi lẽ tướng quân dẫu gì cũng vốn là người nhà họ Nguyễn, vẫn có huyết thống của họ Nguyễn trong người. Chứ còn chờ mong nơi Thánh thượng thì khó khăn hơn. Đào Thạc Phụ là một tấm gương tày liếp đó. Còn như tướng quân là Tâm phúc, lẽ ra giờ này phải ở trong cung chứ chẳng phải đầy đọa nơi cố đô thế này. Cứ như ta nghĩ, công cán của ngài có kém gì Thân Thiệu Thái đâu, đáng ra là phải được gả công chúa rồi thăng tiến lên nữa mới đúng.

Văn Lỗi suy nghĩ một hồi rồi trả lời:

- Chuyện Thánh thượng thì tôi chẳng dám bàn thêm, chỉ mong các quan chiếu cố vài lời trước Thánh thượng để tôi tránh được những chuyện không hay là Lỗi tôi mãn nguyện lắm rồi.

Khánh gật đầu đáp:



- Được, chuyện đó là tất là được. Tướng quân là một tướng có tài, nếu không được trọng dụng thì quả thực là uổng phí. Ta nhất định sẽ nói đỡ vài lời trước mặt Thánh thượng cho tướng quân. Dẫu gì cũng là người một nhà.

Đào Văn Lỗi nhìn sang Nguyễn Khánh rồi chắp tay nói:

- Vậy chuyện này xin đa tạ quan Khâm sai trước. Lỗi cũng chưa bao giờ quên dòng máu nhà họ Nguyễn chảy trong mình. Ơn này, nghĩa này xin được hết lòng báo đáp.

Nguyễn Khánh gật đầu:

- Được rồi, vậy là tốt rồi. Ta ghi nhận tấm lòng của tướng quân. À, còn một việc nữa. Mấy năm nay nhà họ Nguyễn ta làm ăn tấn tới, mua sắm được nhiều thuyền bè, muốn được tham dự các công việc nơi biển cả để bù đắp sự khuyết thiếu nguồn lực khi nhà họ Trần lần lượt từ quan. Nếu có điều gì cần thiết, nhà mình sẽ cậy nhờ nơi tướng quân từ nhân lực đến sự chiếu cố nơi thương cảng, dẫu sao về việc sông nước biển cả, triều đình không có nhiều người hơn được Tướng quân. Tướng quân nghĩ sao?

Văn Lỗi đáp:

- Được, điều này Nguyễn gia có thể tin tưởng vào Văn Lỗi, nếu có gì cần thiết Văn Lỗi xin được hết mình giúp sức.

Nguyễn Khánh lúc này gật đầu:

- Tốt quá, vậy thì một công đôi việc, từ nay Văn Lỗi cùng Nguyễn gia lại như người nhà. Họ Nguyễn vừa được việc mà tướng quân cũng tỏ rõ đuọc tấm lòng trung trinh. Thôi vậy thì ta xin phép tướng quân vào nội phủ ngơi nghỉ chút rồi chiều lại phải đi ngay cho kịp việc quan.

Đào Văn Lỗi chắp tay đáp:

- Kính tiễn Khâm sai đại nhân.

Văn Lỗi nói xong thì lệnh cho đám gia nhân dẫn Nguyễn Khánh vào nội phủ nghỉ ngơi, dặn dò chúng chuẩn bị đồ ăn thức uống để còn bồi tiếp quan Khâm sai.



Tới trưa Nguyễn Khánh cùng Văn Lỗi cùng ngồi thêm một bữa tiệc rượu với đám quan sai. Cuối giờ chiều là Khánh cũng lên thuyền rời khỏi phủ Trường Yên.

Giáp Đản Nãi

Ái Châu

Thuyền của Khánh đi một mạch tới thẳng Ái Châu chứ không về Thăng Long. Thuyền cập bến ở giáp Đản Nãi rồi Nguyễn Khánh đi thẳng vào phủ đệ của Quản giáp. Tới nơi thì đã thấy có mấy người đang ngồi chờ, trong đó có Châu mục Ái Châu, Châu mục Hoan Châu, châu mục Diễn Châu, quản giáp Đản Nãi và mấy người nữa. Thấy Khánh đi vào tới sảnh, cả đám đứng dậy chắp tay:

- Tham kiến quan Khâm sai.

Khánh mỉm cười gật đầu rồi đi thẳng lên ghế chủ tọa ngồi. Đoạn Khánh nói:

- Triều đình đã và đang xây dựng một Bạc dịch trường mới ở Vân Đồn. Thế tức là đại cảng sẽ chuyển từ Diễn Châu lên Hải Đông. Sắp tới, bao nhiêu cái nguồn lợi về kinh thương, thuế má chắn chắn sẽ không còn ở Hoan, Ái, Diễn nữa. Các vị sắp bị bỏ rơi hết rồi. Ta nghĩ là đã sắp tới lúc hành sự, phải nhanh nếu không là không kịp đâu. Các vị đã chuẩn bị chưa.

Đám viên đồng thanh đáp:

- Tất cả đã chuẩn bị xong. Chỉ chờ hiệu lệnh của Khâm sai đại nhân.

- Tốt lắm - Khánh nói lớn - Đến đúng thời điểm ta sẽ lần lượt triển khai kế hoạch, khi đó bồ câu của ta sẽ đưa tin từ Thăng Long tới cho các vị để thông báo chi tiết.

Đám viên đồng thanh hô lớn:

- Tuân mệnh quan Khâm sai.