Khoa cử với chính sách mới là thế tất yếu, nếu không phục, vậy chẳng phải là bậc “lương đống” (bậc đại thần chống giữ triều đình quốc gia) vì dân mà cầu mệnh. Chỉ còn cách đợi bị trảm thôi. Ngay cả nhóm Kỷ đảng từng nắm trong tay đại quân còn không đấu lại người kia, huống chi những thế gia chỉ nuôi vài đội bộ khúc, làm sao dám lấy trứng chọi đá?
Rất nhiều quý phụ trong lòng cay đắng, nhưng trên mặt vẫn phải treo nụ cười, gắng sức làm cho bữa tiệc ấm cúng hơn.
Đợi đến khi tiệc tan, Bùi Oanh xoa cổ mình. Hôm nay vì bày yến, y phục và trang điểm nàng đều không qua loa. Trên đầu cài không ít trâm cài, vàng óng ánh, tuy đẹp mắt nhưng đặc biệt nặng.
“Thánh thượng giá lâm!” Ngoài điện có người cao giọng hô.
Bùi Oanh đang xoa cổ bỗng hơi sững lại, ngẩng đầu liền thấy một bóng dáng cao lớn từ ngoài điện bước vào.
Triều phục của Hoàng đế thay đổi theo ngũ thời sắc, cái gọi là “lập xuân mặc thanh, lập hạ mặc xích, quý hạ mặc hoàng, lập thu mặc bạch, lập đông mặc tảo,” màu sắc phục sức theo tiết khí mà thay đổi.
Hiện đang là quý hạ, Hoắc Đình Sơn khoác trên mình hoàng bào thâm y, đầu đội thông thiên quan, bên hông buộc một chiếc đai thắt, trên đó treo một túi vải trúc xanh đã nhiều năm tuổi.
“Bệ hạ hôm nay kết thúc công việc sớm vậy sao?” Bùi Oanh nhìn sắc trời. Thường ngày giờ này, hắn vẫn đang vùi đầu trong ngự thư phòng xử lý tấu chương.
“Chém gà xong, khỉ con rất ngoan, giờ mọi việc đều thuận lợi.” Hoắc Đình Sơn cười, ngồi xuống cạnh nàng, vươn tay đặt lên gáy Bùi Oanh, giúp nàng xoa bóp.
Người này vốn thân nhiệt cao, lòng bàn tay cũng ấm nóng. Bùi Oanh chỉ cảm thấy gáy mình được thư giãn, không kìm được mà nheo mắt tận hưởng.
Hoắc Đình Sơn thấy vậy cười nói: “Phu nhân giống hệt con mèo nhỏ vừa ăn no cá.”
Bùi Oanh không phản bác, nhìn vào việc hắn đang phục vụ nàng, hắn nói gì thì cứ để hắn nói vậy.
“Đợi khoa cử tân chính triển khai xong, cũng là lúc công việc bớt bận. Khi đó phu nhân muốn đi đâu? Là dạo chơi trong thành Trường An hay ra ngoài vùng ngoại ô ngắm cảnh? Ta sẽ cùng phu nhân đi.” Hoắc Đình Sơn rõ ràng đã muốn nghỉ ngơi.
Dù nay đã xưng đế, nhưng trước mặt Bùi Oanh, hắn vẫn không đổi cách xưng hô.
Bùi Oanh từ lâu đã quen như vậy.
Nàng mở mắt, “Ta nghe nói ngoài ngoại ô có một ngọn danh sơn, trong núi có rừng phong lớn, còn có một ngôi chùa nổi tiếng. Đến lúc đó chúng ta đi nơi ấy. Hiện giờ là quý hạ, đợi chính sách mới triển khai xong, ắt đã sang mùa thu, khi ấy thưởng rừng phong là hợp nhất.”
Hoắc Đình Sơn gật đầu: “Rất tốt.”
Nói xong câu đó, hắn lại chậm rãi bổ sung: “Ta và phu nhân chỉ cần hai người cùng đi là được.”
Hoắc Đình Sơn có lý có cớ: “Minh Tuấn cần lưu lại trong cung xử lý công việc, hắn cùng thê tử bầu bạn là đủ; Hoắc nhị từ nhỏ đã không thích chùa chiền, không cần đưa hắn đi phá hỏng phong cảnh; còn về tiểu cô nương, ta với nàng thành đôi thành cặp, cần gì đưa nàng theo để tăng thêm nỗi tương tư, cứ để nàng tự tìm Trần Nguyên mà chơi.”
Bùi Oanh: “...”
Hoắc Đình Sơn dứt khoát kết luận: “Vậy định như vậy, nếu bọn chúng muốn đi, thì để lần sau.”
Bùi Oanh không làm gì được hắn, đành phải gật đầu đồng ý.
---
Có bài học từ nhà họ Vương làm gương, các thế gia không dám mạo hiểm đi đầu nữa. Nay hoàng quyền lớn mạnh, họ đều tránh mũi nhọn, bởi vậy việc thực thi chế độ khoa cử nói chung vẫn tương đối thuận lợi.
Trước đó, tin đồn đã âm thầm lan ra dân gian, nhưng mười phần thì chín phần người dân áo vải không tin.
Con cái nhà nghèo có thể làm quan sao?
Chuyện hoang đường! Nếu kẻ áo vải cũng có thể làm quan, chẳng phải sẽ có rất nhiều người đổi đời hay sao? Các thế gia vốn chiếm giữ quan chức ắt hẳn sẽ không đồng ý!
Thế nhưng vào một ngày nọ, vài kỵ mã phóng nhanh từ hoàng thành, chạy thẳng đến các khu chợ lớn ở thành Trường An. Đúng lúc nơi đông người nhất, binh sĩ mặc khôi giáp, nhìn qua đã biết là lính cấm vệ quân, xuất hiện. Họ trước tiên tháo chiếc chiêng đồng từ trên ngựa xuống, gõ "keng keng" mấy hồi.
Phong trào công bố tin tức từ triều đình qua chiêng trống đã sớm thịnh hành ở Trường An. Nay nghe tiếng chiêng vang lên, mọi người đều hiểu là có việc quan trọng muốn tuyên bố.
Đám đông tụ lại. Chỉ thấy vệ binh cầm một tấm giấy bồi rộng lớn, bắt đầu đọc nội dung trên đó.
Lần đầu, trong đám đông vẫn có chút xôn xao. Có kẻ dụi mắt, cho rằng mình nghe nhầm, tưởng vừa thấy ảo giác.
Tin triều đình vốn không chỉ được đọc một lần, nên vệ binh lại đọc lại từ đầu. Lần này, những người dân áo vải cuối cùng cũng nghe rõ, đám đông lập tức nổ tung như chảo dầu.
Có người thoạt đầu không dám tin, ngay sau đó phá lên cười lớn, dáng vẻ như kẻ điên loạn.
“Khoa cử! Thì ra trước đó không phải là lời đồn vô căn cứ. Bệ hạ thực sự muốn mở đường cho chúng ta! Vậy chẳng phải chỉ cần ta bắt đầu đọc sách từ bây giờ là cũng có cơ hội làm quan sao?!”
“Hay lắm! Chính sách mới này quả thực kỳ diệu. Ta vốn có tài tính toán, biết đâu về sau còn có thể phụng sự bệ hạ.”
“Ngươi? Ngươi già rồi, giờ học sách muộn mất thôi. Để nhi tử nhà ngươi, Cẩu Đản hay Ngưu Đản thử đi.”
...
Tiếng bàn tán trong chợ không ngớt. Các tiểu thương bỏ mặc quầy hàng, chen lên xem. Người mua sắm cũng quên cả việc, cùng vây quanh bảng công bố, chật như nêm cối.
Việc mở khoa cử tựa như một cơn cuồng phong, nhanh chóng quét qua thành Trường An. Không ít gia đình áo vải bắt đầu xuất hiện những cảnh tượng như thế này:
Đám nam nhân từ ngoài trở về, vừa khóc vừa cười, khiến thê tử kinh hãi tưởng rằng bị ma nhập. Họ miệng lẩm bẩm hoặc chạy ngay đến bên đứa con nhỏ, nhấc bổng lên mà nói rằng nay đã có cơ hội làm quan, rạng danh tổ tông.
Cả kinh thành ngập tràn không khí phấn khởi. Hiệu sách hiếm khi chật kín người. Bọn lưu manh lêu lổng trên phố cũng đột nhiên có mục tiêu, không còn gây sự khắp nơi. Trật tự trong thành vì thế mà cải thiện không ít.
Không biết từ lúc nào, dân gian bắt đầu lan truyền một bài đồng dao:
‘Mặc áo vải, gánh cày cuốc, đời đời đào đất sống qua ngày, một hôm mộng thấy chốn điện đường, đang lo không biết làm sao lên được, người quý mang đến thang trời xanh.’ (tạm dịch – lời Ediotr)
---
Sau một trận mưa lớn, tựa như mùa hè nóng nực đang rũ đuôi mà đi, nhường chỗ cho mùa thu mát mẻ ung dung bước đến.
Trong buổi sáng trời cao trong mát, Hoắc Đình Sơn cuối cùng nhắc lại chuyện du ngoạn núi non trước đó. Đây là việc Bùi Oanh từng đồng ý, nay nghe hắn nhắc đến chuyện xuất hành, nàng liền theo hắn ra ngoài.
Lần này là vi hành, chỉ có một chiếc xe ngựa bên ngoài giản dị, không chút hoa lệ.
Xe ngựa từ cổng cung đi ra, ngang qua Đông Thị sầm uất. Trong chợ, tiếng người ồn ào náo nhiệt, cảnh tượng hết sức sinh động. Ngồi trong xe, Bùi Oanh nghe thấy tiếng rao hàng và trả giá, thỉnh thoảng còn có vài câu chuyện vụn vặt từ ngoài cửa sổ lọt vào.
Mọi người vẫn đang bàn về khoa cử.
Đã hơn mười ngày trôi qua, người dân áo vải vẫn không ngừng hứng thú.